A015  Klimaatneutraal in 2040, uiterlijk in 2050

In de Programmabegroting 2024 staat wat we in gemeente Berg en Dal willen bereiken, hoe we dat willen doen en wat het kost. Ondanks dat we met elkaar in het Actieplan Duurzaamheid 2019-2023 hadden afgesproken om “bij voorkeur in 2040, maar uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te zijn”, stond dit foutief in de begroting. Wij hebben daarom een amendement ingediend: “In 2050 willen we klimaatneutraal zijn.” (p. 4) willen we vervangen door: “Bij voorkeur in 2040, maar uiterlijk in 2050 willen we klimaatneutraal zijn.”



Dit amendement is aangenomen.

A017 Aandacht voor femicide

Tijdens de raadsvergadering van 13 april jl. heeft de PvdA bij de behandeling van het Integraal Veiligheidsplan Tweestromenland 2023-2026 (IVP) vragen gesteld over huiselijk geweld en femicide. Tijdens die vergadering heeft de portefeuillehouder hierop geantwoord.

Daarna hebben we nog aanvullende schriftelijke vragen gesteld en die zijn ook naar tevredenheid beantwoord.

Zie ook https://bergendal.pvda.nl/nieuws/vragen-huiselijk-geweld-en-femicide/

Daarmee zijn we klaar, zou je kunnen zeggen.

Maar… niet helemaal.

Want onlangs stond er een indrukwekkend en schokkend artikel in de NRC van 24 oktober jl. over (25 !!) vrouwen die slachtoffer werden van femicide en hun nabestaanden. Femicide is de meest extreme vorm van geweld tegen vrouwen: de moord op een vrouw omdat ze een vrouw is, veelal met als dader een (ex)partner.

Het is gebleken dat dit absoluut géén ver-van-ons-bedshow is. Op 25 november is het weer de Internationale Dag tegen Geweld tegen Vrouwen. Wij gaan ervan uit dat ons gemeentehuis dan weer oranje kleurt (https://www.orangetheworld.nl/).

Bij deze het verzoek aan de raad om bovenstaand tekstvoorstel toe te voegen, zodat we nadrukkelijk afspreken om hiervoor aandacht te blijven houden.

Amendement aangenomen.

M019 Maatwerk in armoedebeleid

Momenteel is armoede niet beperkt tot (wat wij definiëren als) minima. Er zijn steeds meer tweeverdieners/mensen met een middeninkomen die ook armoede kennen. De huidige regelingen voor minima zijn niet op hen van toepassing.

We moeten sturen ‘vanuit de bedoeling’ in tegenstelling tot ‘vanuit vooraf gestelde doelen’. Met deze motie willen we onze ambtenaren meer ruimte geven voor het toepassen van maatwerk in bestaanszekerheid.

Wij vinden het belangrijk dat de mensen die hulp nodig hebben worden geholpen. Armoedeproblematiek is de afgelopen jaren een steeds groter probleem geworden en de bestaanszekerheid van veel inwoners staat onder druk. Het aantal werkende armen neemt toe. Het woord “Armoede” komt toch maar vier keer terug in deze begroting. Het begrip “Minima” komt wel vaker terug, maar armoede is nu soms breder dan de minima. Daarvoor moeten we oog hebben. De regelingen die we hebben, bereiken ook niet iedereen. Maatwerk in bestaanszekerheid is nodig.

Tijdens het onlangs gehouden GroenLinks PvdA congres hebben wij veel collega raadsleden uit andere gemeenten gehoord die ditzelfde signaleren. In Nijmegen is eind september de motie ‘Van armoedebeleid naar maatwerk in bestaanszekerheid’ van CDA-PvdA-VVD unaniem aangenomen.

In Utrecht was begin juli een symposium over dit onderwerp. De Utrechtse aanpak betreft het hele sociaal domein. Het gaat uit van de visie ‘ Zorg dichtbij en op maat’ waarbij gestuurd wordt ‘vanuit de bedoeling’, dit in tegenstelling tot het klassieke ‘sturen op vooraf gestelde doelen’. Buurtteams hebben een centrale rol in het oppakken van de hulpvraag door nauw samen te werken met partijen uit de sociale basis, basiszorg en aanvullende zorg. Waar mogelijk wordt uitgegaan van eigen regie hulpvrager. Ook wordt het betrekken van ervaringsdeskundigen als belangrijk gezien. Samenwerking tussen hulpverleners is van belang waarbij zij ook de ruimte krijgen om te doen wat nodig is. Deze aanpak leidt in Utrecht tot betere resultaten en minder (stijgende) kosten.

Ter referentie:

https://zorgprofessionals.utrecht.nl/zorgmodel/utrechtse-aanpak-in-het-sociaal-domein/

De Utrechtse aanpak is een voorbeeld die wellicht ook in Berg en Dal kan worden toegepast.

Dat geldt ook voor het idee van bijvoorbeeld een zgn. “Nijmegenpas”, gratis of met korting voor diverse activiteiten. Deze pas kan voor iedereen en is daardoor minder stigmatiserend, maar er wordt wel verschil gemaakt in bijvoorbeeld prijs naar inkomen. Interessant om te bezien, ook in relatie tot het huidige beleid.

Motie ingetrokken, wethouder zegt thema-avond toe.

M021 Duurzaamheid in gemeentehuis

We vinden het belangrijk dat we als gemeente zelf het goede voorbeeld geven, ook in het kader van verduurzaming.

Mooi vinden wij het bijvoorbeeld om te lezen in de Begroting dat wij in 2024 dienstreizen op de meest duurzame wijze willen laten plaatsvinden.

In 2012 stonden in het Plan van Aanpak, Duurzaam Groesbeek al onderstaande ideeën t.a.v. de gemeentelijke organisatie. 11 jaar later is een deel gerealiseerd, een deel is (nog) steeds actueel. Wij zouden het goed vinden om na deze jaren eens de meetlat te leggen naast deze ideeën.

Bijvoorbeeld allereerst de meetlat te leggen naast de ideeën uit het plan Duurzaam Groesbeek, onderdeel “Gemeentelijke organisatie”, bijlage 1, 2012 en daarnaast laaghangend fruit direct op te pakken.

Motie aangenomen, wethouder omarmt deze motie.

M022 Windmolens

GroenLinks/PvdA wil voortgang blijven houden op het thema klimaat, dus ook op lokale duurzame energie. Nu er sprake is van netcongestie, waardoor er geen grote energieparken kunnen worden aangesloten tot 2029, willen we niet wachten. We hebben daarom het college opgeroepen om het proces te starten om te komen tot het aanwijzen van zoekgebieden voor windmolens in onze gemeente. De komende jaren kunnen zo worden gebruikt om de voorbereiding te doen voor energie-opwekking vanaf 2030. Het college heeft nu onze motie ontraden, maar wel om de reden dat ze het al hebben ingepland om in de loop van volgend jaar dit proces op te gaan starten. We liepen dus vooruit op de plannen van het college. We zijn blij dat het op de agenda komt. 



We hebben de motie ingetrokken.

Volgend jaar wordt een nieuwe energievisie gestart en daarin kan wind worden meegenomen.

M024 Comfortabele en veilige fietsverbindingen

In het beleid m.b.t. de inrichting van het wegennet dienen de vereisten voor voetganger en fietser het belangrijkste uitgangspunt te zijn. Er zijn al eerder moties hierover aangenomen. Het ontbreekt echter aan uitvoering. We onderschrijven de oproep om beter samen te werken met de provincie, de gemeenten rond om onze gemeente en over de grens. En binnen de gemeente met Fietsersbond en andere belanghebbenden.



Met algemene stemmen aangenomen.

M025 Steenheuvelsestraat Leuth

Zie M024



M029 Bevers in Ubbergen

GroenLinks staat voor zoveel mogelijk ruimte bieden aan natuur (flora én fauna). Daar waar mens en natuur met elkaar botsen, is het van belang om op te komen voor dieren en planten, want zij kunnen zichzelf moeilijk verdedigen.

Als inwoner van Ubbergen ben ik me erg bewust van wat er gebeurt in ons dorp door onze bevers. Ook ik ondervind de ongemakken van hoog water, maar ik geniet juist ook van de aanwezigheid van de bevers.  

De motie waar we tegen zijn

GroenLinks is om verschillende redenen tegen deze motie en wil een ander voorstel doen. 

Wat ons betreft zijn er 3 hoofdpunten waarom we iedereen die nu de motie heeft ingediend oproepen om deze in te trekken, danwel niet te ondersteunen. 

  1. Wat ons betreft miskent deze motie dat de bevers veel natuurwaarden toevoegen aan het bronnenbos. Vernatting geeft meer bijzondere natuur.
  2. We begrijpen dat er al een onderzoek gedaan is en dat er op dit moment een onderzoek loopt. In het rapport van het eerste onderzoek staat ook al een onderbouwd advies over hoe om te gaan met de situatie en de rol van de diverse overheden. Het lijkt ons dus volstrekt overbodig om nu deze motie te ondertekenen. 
  3. Met deze motie wordt al het werk en de inzet van vele andere inwoners van Ubbergen miskent, terwijl we hen toch juist zouden moeten steunen. (En nee dat ben ik niet).  

De oplossing

De problemen zijn ons inziens redelijk overzichtelijk. Er zijn enkele dammen die constant verlaagd moeten worden (of permanent doorlatend). De twee plankenpaden moeten worden verhoogd. Dan blijft een fantastisch nat nieuw bronbos in stand en houden bewoners, de Notre Dame en Waterkerskwekerij droge voeten.

Onze oproep zou daarom eerder zijn: gemeente faciliteer meer het proces met de bewoners en kijk hoe bevers en inwoners samen kunnen leven. 

De motie is ingetrokken en meerdere partijen hebben het standpunt van GroenLinks gesteund. 

M031 Duurzame veerverbindingen

Zie M024

M033 Burgerparticipatie

Zie M034

M034 Participatie

GroenLinks/PvdA wil graag de kloof tussen inwoners en overheid verkleinen. Een van de mogelijkheden daarvoor is een andere manier van participatie. Bijvoorbeeld een burgerberaad, waarin burgers bij moeilijke onderwerpen veel meer worden betrokken, al vanaf de eerste planvorming. We willen graag dat het college daar een breed plan voor opstelt, gedacht vanuit een visie op participatie. Dit is ook wat uit de rapporten en adviezen van de werkgroep burgerparticipatie komt. Door Kernachtig Groesbeek was ook een motie ingediend, om een experiment te gaan doen met een burgerberaad.



We zagen dat er meer draagvlak was hiervoor en hebben daarom onze motie ingetrokken, zodat we ons sterk kunnen maken voor de uitvoering van 1 motie.  

M035 Herstelplan Personeel

De tijd waarin wij leven, is een tijd van crisissen en transities. In de Gemeente Berg en Dal hebben wij bijvoorbeeld afgesproken dat wij in 2040 klimaatneutraal willen zijn. Ook hebben wij afgesproken dat wij tot 2030 1.200 woningen willen bouwen. In de omliggende gemeenten (o.a. Kleve, Kranenburg en Nijmegen) spelen soortgelijke ontwikkelingen, waardoor het verkeer in de regio Arnhem-Nijmegen volledig dreigt vast te lopen en een volledig nieuw mobiliteitsconcept moet worden ontwikkeld.



Tegelijkertijd lezen wij in de programmabegroting zorgwekkende teksten over een groot personeelstekort, een hoog personeelsverloop en regelmatige personeelswisselingen.

Ook zouden college en raad hierdoor niet meer alles kunnen doen, wat zij eigenlijk zouden willen doen. Dossiers als de energie- en mobiliteitstransitie, het sociale domein en de woningbouw in onze gemeente kunnen echter geen uitstel dulden, omdat hierdoor de brede welvaart in het geding komt. Bijvoorbeeld: beperkte toegang tot belangrijke voorzieningen als zorg werkt door in het welzijn van mensen.

Ook is het aan de raad om in tijden van personeelstekorten keuzes te maken. Waar zetten wij nog wel op in, en waarop niet?



Volgens het college is er echter – ondanks de indringende teksten in de begroting – geen sprake van een crisis. Wel is na onze motie toegezegd dat er een bijeenkomst komt waarin de raad wordt bijgepraat en waarin we het tekort op bepaalde posten kunnen bespreken.